Thiết bị thoát khói tự động nâng chuẩn an toàn cho mọi công trình

Trong bối cảnh mật độ công trình ngày càng dày đặc, nhu cầu bảo vệ con người trước rủi ro cháy nổ trở thành yếu tố không thể thỏa hiệp. Những hệ thống an toàn truyền thống đang dần bộc lộ giới hạn, buộc các chủ đầu tư phải chủ động nâng cấp giải pháp phòng cháy ở mức cao hơn. Thiết bị thoát khói tự động nổi lên như lựa chọn chiến lược giúp công trình vận hành an toàn và đạt chuẩn kỹ thuật bền vững.

Thiết bị thoát khói tự động là gì?

Thiết bị thoát khói tự động là hệ thống kỹ thuật được lắp đặt nhằm dẫn khói ra khỏi khu vực cháy, duy trì lớp không khí có thể hít thở và tạo đường thoát nạn an toàn. Theo các tiêu chuẩn QCVN và TCVN về phòng cháy chữa cháy, đây là hạng mục bắt buộc trong nhà cao tầng, công trình công cộng và công trình có nguy cơ phát sinh khói lớn. Quy chuẩn yêu cầu thiết bị phải đáp ứng khả năng mở thông gió cưỡng bức hoặc tự nhiên, đảm bảo lưu lượng thoát khói ổn định trong mọi tình huống cháy.

Cơ chế vận hành của hệ thống dựa trên chuỗi phản ứng tự động: cảm biến phát hiện khói – trung tâm xử lý tín hiệu – cơ cấu mở như mái thoát khói, cửa trời, cửa gió hoặc piston điện PCCC được kích hoạt. Nhờ đó, công trình không phụ thuộc vào thao tác thủ công, giảm tối đa độ trễ trong thời điểm khẩn cấp.

Hệ thoát khói quyết định trực tiếp đến khả năng thoát nạn vì khói là nguyên nhân gây tử vong chính trong đám cháy, không phải ngọn lửa. Khi khói được rút nhanh, tầm nhìn của người di chuyển được cải thiện, nhiệt độ giảm, lực lượng cứu hộ tiếp cận dễ hơn. Công trình có thiết bị thoát khói tự động đạt chuẩn luôn duy trì “hành lang an toàn” – yếu tố sống còn để hạn chế thương vong và giảm thiệt hại.

Cấu tạo thiết bị thoát khói tự động

Cảm biến nhiệt – khói

Hệ thống cảm biến là “vạch xuất phát” của toàn bộ quy trình thoát khói. Tùy đặc tính công trình, thiết bị thoát khói tự động có thể tích hợp cảm biến ion hóa, cảm biến quang học hoặc cảm biến nhiệt gia tăng. Các cảm biến này liên tục theo dõi môi trường, phát hiện sự bất thường trong mật độ khói, nồng độ hạt cháy hoặc mức tăng nhiệt đột ngột. Khi chạm ngưỡng cảnh báo, tín hiệu sẽ được truyền tức thời về bộ điều khiển nhằm kích hoạt cơ chế mở thoát khói.

Bộ điều khiển trung tâm: lõi xử lý và ra lệnh

Đây là “bộ não” định hình toàn bộ logic vận hành của hệ thống. Bộ điều khiển trung tâm tiếp nhận dữ liệu từ cảm biến, phân tích mức độ nguy hiểm và đưa ra quyết định kích hoạt phù hợp. Nhờ áp dụng công nghệ tự động hóa, thiết bị có thể vận hành theo nhiều kịch bản: mở từng khu vực, kích hoạt đồng thời nhiều điểm thoát khói hoặc kết hợp với hệ thống báo cháy và tăng áp cầu thang. Tính ổn định và độ chính xác của bộ điều khiển quyết định hiệu suất của thiết bị trong tình huống khẩn cấp.

Cơ cấu mở: động lực giải phóng luồng khói

Cơ cấu mở là bộ phận trực tiếp tạo chuyển động, đảm bảo cửa thoát khói hoạt động nhanh và an toàn. Tùy thiết kế, hệ thống có thể sử dụng motor, tay đòn cơ khí hoặc piston điện PCCC để tạo lực đẩy – kéo ổn định. Piston điện cho phép hành trình mở mạnh, chính xác và chịu nhiệt tốt; motor phù hợp cho cửa diện lớn; còn tay đòn hỗ trợ các cửa có yêu cầu đơn giản hơn. Tất cả phối hợp nhằm bảo đảm luồng khói độc được thoát ra ngoài nhanh chóng, giảm thiểu rủi ro cho người và tài sản.

Quy trình hoạt động của thiết bị thoát khói tự động khi cháy

Bước 1: Cảm biến nhận diện dấu hiệu cháy

Ngay khi có sự xuất hiện của khói, nhiệt hoặc khí độc, các cảm biến chuyên dụng lập tức ghi nhận biến động. Độ nhạy cao giúp thiết bị phát hiện sớm, hạn chế khói lan nhanh trong giai đoạn đầu – yếu tố quyết định khả năng thoát hiểm thành công.

Bước 2: Truyền tín hiệu về trung tâm PCCC

Từ cảm biến, tín hiệu được gửi về bộ điều khiển hoặc trung tâm PCCC của tòa nhà. Đây là tầng xử lý thông minh, có nhiệm vụ xác minh cảnh báo và tránh kích hoạt nhầm, nhờ đó đảm bảo hệ thống phản ứng chính xác và kịp thời.

Bước 3: Kích hoạt cơ cấu mở, quạt hoặc damper

Khi lệnh xác thực được phát ra, thiết bị thoát khói tự động kích hoạt ngay cơ cấu tương ứng: mở cửa trời, mở cửa xả, vận hành quạt tăng áp hoặc điều chỉnh damper. Việc tự động hóa hoàn toàn giúp hệ thống phản ứng trong vài giây – nhanh hơn nhiều so với thao tác thủ công.

Bước 4: Hình thành dòng thoát khói theo phương đứng hoặc ngang

Hệ thống dẫn hướng luồng khí theo sơ đồ đã thiết kế: thoát thẳng đứng qua giếng trời / cửa mái hoặc thoát ngang qua hành lang – thang bộ. Dòng di chuyển được kiểm soát để tránh xoáy khói, giảm tầm ảnh hưởng của khí nóng.

Bước 5: Tách khí nóng, đẩy khói độc và mở lối thoát hiểm

Khói nóng được hút lên cao hoặc dẫn ra ngoài, đồng thời tạo lớp không khí sạch hơn tại vùng thấp. Nhờ đó, hành lang thoát nạn duy trì tầm nhìn và nồng độ oxy vừa đủ, tăng cơ hội di chuyển an toàn cho người bên trong công trình.

5 công nghệ thoát khói tự động phổ biến nhất 2025

Trong bối cảnh các tiêu chuẩn an toàn cháy nổ ngày càng nghiêm ngặt, thiết bị thoát khói tự động đóng vai trò quyết định trong việc bảo vệ con người và tài sản. Các giải pháp hiện đại không chỉ giúp khói thoát nhanh, giảm nhiệt độ trong không gian cháy mà còn hỗ trợ lực lượng PCCC kiểm soát hỏa hoạn hiệu quả hơn. Dưới đây là 5 công nghệ phổ biến nhất năm 2025, phân tích sâu các ưu điểm kỹ thuật và ứng dụng thực tế.

Thiết bị thoát khói mở mái (Skylight Smoke Vent)

Thiết bị thoát khói mở mái là giải pháp cơ bản nhưng hiệu quả trong các công trình cao tầng và nhà xưởng lớn. Cửa mái được thiết kế để tự động mở khi cảm biến khói phát hiện nhiệt độ vượt ngưỡng, tạo đường thoát khói trực tiếp lên trên, giảm áp lực trong không gian. Ưu điểm chính là khả năng hoạt động độc lập, tiêu tốn ít năng lượng, và dễ dàng lắp đặt tích hợp với mái kính hoặc mái tôn hiện có.

Cửa thoát khói áp mái dạng bản lề và dạng lật

Các loại cửa này mang đến sự linh hoạt trong thiết kế và vận hành. Cửa bản lề mở toàn bộ hoặc một phần, giúp thoát khói nhanh, phù hợp cho không gian lớn. Trong khi đó, cửa dạng lật cho phép mở một góc cố định, kiểm soát lưu lượng khói hiệu quả hơn. Cả hai loại đều có thể kết nối với cảm biến nhiệt và hệ thống báo cháy trung tâm, đảm bảo thiết bị thoát khói tự động phản ứng ngay lập tức khi có sự cố.

Hệ thống damper thoát khói tự động

Damper tự động được tích hợp trong hệ thống thông gió và điều hòa không khí. Khi phát hiện khói hoặc nhiệt độ bất thường, damper đóng hoặc mở theo lập trình để điều hướng luồng khí, ngăn khói lan ra các khu vực khác. Điểm mạnh của công nghệ này là kiểm soát chính xác, giảm thiểu thiệt hại cho hệ thống HVAC và hỗ trợ việc sơ tán an toàn.

Hệ cửa mở bằng piston điện PCCC

Đây là điểm mà nhiều đối thủ ít phân tích sâu nhưng lại có tính ưu việt nổi bật. Cửa mở bằng piston điện PCCC có các đặc tính kỹ thuật vượt trội:

• Lực đẩy tiêu chuẩn: đảm bảo cửa mở nhanh và ổn định ngay cả với diện tích lớn.
• Khả năng chống cháy: vật liệu chịu nhiệt, duy trì hoạt động dưới nhiệt độ cao, bảo vệ kết cấu xung quanh.
• Mạch fail-safe khi mất điện: piston vẫn hoạt động nhờ nguồn dự phòng, đảm bảo cửa mở trong mọi tình huống khẩn cấp.

Quạt tăng áp & quạt hút khói tự động

Quạt tăng áp và hút khói tự động giúp kiểm soát áp lực và hướng luồng khói, đặc biệt hiệu quả trong các cầu thang thoát hiểm, hành lang và tầng hầm. Hệ thống này phối hợp với các loại cửa và damper tự động, đảm bảo luồng khói được dẫn ra ngoài nhanh chóng, giảm thiểu tác động tới người và thiết bị bên trong công trình.

Thiết bị thoát khói tự động không chỉ tối ưu thoát hiểm mà còn nâng tầm giá trị vận hành cho mọi công trình hiện đại. Nếu bạn đang cần giải pháp đồng bộ, chuẩn kỹ thuật và hoạt động ổn định lâu dài, hãy liên hệ Piston điện PCCC Firsky qua hotline 0923 05 8886 để được tư vấn chi tiết và chọn đúng thiết bị phù hợp nhất.